ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی | قوانین و مقررات جدید 1404
قوانین و مقررات پارکینگ در ساختمان

در سالهای اخیر، با افزایش ساختوساز در مناطق شهری، ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. داشتن پارکینگ استاندارد یکی از مهمترین نیازهای هر ساختمان مسکونی است که هم بر راحتی ساکنان تأثیر میگذارد و هم در زمان خرید و فروش ملک ارزش آن را بالا میبرد. در سال 1404، شهرداریها و مراجع ذیربط قوانین جدید و بهروزرسانیشدهای برای احداث پارکینگ در ساختمانهای مسکونی وضع کردهاند تا فضای پارک خودروها ایمن، استاندارد و کافی باشد. این مقاله به بررسی ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی و قوانین جدید سال 1404 میپردازد تا با آگاهی کامل بتوانید در ساخت، خرید یا فروش واحدهای دارای پارکینگ تصمیمگیری کنید.
چرا دانستن این ضوابط مهم است؟
عدم رعایت قوانین پارکینگ میتواند مشکلات زیادی از جمله صدور پایانکار، جریمههای شهرداری، کمبود جای پارک و در نهایت کاهش ارزش ملک را به دنبال داشته باشد. علاوه بر آن، در سال 1404 تغییرات و سختگیریهای بیشتری در این حوزه در نظر گرفته شده که توجه به آنها الزامی است.
انواع پارکینگ
پارکینگها در ساختمانهای مسکونی به چند دسته کلی تقسیم میشوند:
- پارکینگ روباز:
فضایی بدون سقف در حیاط یا محوطه ساختمان که خودروها در آن پارک میشوند. - پارکینگ مسقف:
فضایی دارای سقف که در طبقات همکف یا زیرزمین ساختمان تعبیه میشود و دارای استانداردهای مشخص است. - پارکینگ پیلوت:
فضای خالی در طبقه همکف ساختمان که برای پارک خودرو در نظر گرفته میشود. این نوع پارکینگ معمولاً در ساختمانهایی دیده میشود که طبقه اول بر روی ستونها قرار دارد. - پارکینگ مکانیزه:
پارکینگهای پیشرفتهای که با سیستمهای اتوماتیک و آسانسوری طراحی میشوند و در فضاهای محدود مورد استفاده قرار میگیرند.
ابعاد پارکینگ در آپارتمان
طبق ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی، ابعاد استاندارد هر واحد پارکینگ به شرح زیر است:
نوع پارکینگ | طول (متر) | عرض (متر) |
پارکینگ معمولی | 5 | 2.5 |
پارکینگ کنار دیوار | 5 | 2.75 |
پارکینگ معلولین | 5 | 3.5 |
پارکینگ با دیوار دو طرف | 5 | 3 |
توجه: حداقل فاصله بین دو خودرو نباید کمتر از 50 سانتیمتر باشد.
ضوابط احداث پارکینگ
در قوانین جدید سال 1404، ضوابط احداث پارکینگ شامل موارد زیر است:
- پارکینگ باید دارای تهویه مناسب باشد.
- شیب رمپ ورودی پارکینگ نباید بیش از 15 درصد باشد.
- رمپها باید حداقل 3 متر عرض داشته باشند.
- فضای گردش خودرو (مانور) برای خروج و ورود راحت باید در نظر گرفته شود.
- کف پارکینگ باید مقاوم و لغزنده نباشد.
- ارتفاع کف تا سقف پارکینگ نباید کمتر از 2.2 متر باشد.
ضوابط عرض و ارتفاع پارکینگ
- حداقل عرض پارکینگ برای هر خودرو: 2.5 متر
- عرض مسیر حرکت خودرو در داخل پارکینگ: حداقل 3.5 متر
- حداقل ارتفاع پارکینگ: 2.20 متر
- حداقل ارتفاع رمپ ورودی: 2.4 متر (به دلیل عبور خودروهای بلندتر)
این استانداردها باعث میشوند که خودروها به راحتی بتوانند حرکت کرده و بدون آسیب وارد یا خارج شوند.
ضوابط درب پارکینگ
درب پارکینگ نیز دارای ضوابط خاصی است:
- عرض درب ورودی پارکینگ: حداقل 3 متر
- ارتفاع درب ورودی: حداقل 2.2 متر
- استفاده از دربهای ریموتی (اتوماتیک) توصیه میشود تا تردد آسانتر باشد.
- نباید هیچگونه پله یا مانعی در ورودی پارکینگ وجود داشته باشد.
- بهتر است درب بهگونهای نصب شود که در زمان باز شدن فضای زیادی اشغال نکند.
تعداد پارکینگ مورد نیاز بر اساس متراژ
تعداد پارکینگ در ساختمانهای مسکونی بر اساس مساحت واحدها تعیین میشود. طبق ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی در سال 1404:
متراژ واحد مسکونی | تعداد پارکینگ مورد نیاز |
تا 75 متر مربع | بدون الزام به پارکینگ |
75 تا 120 متر مربع | 1 واحد پارکینگ |
120 تا 200 متر مربع | 1.5 واحد (یا تأمین دو پارکینگ برای هر سه واحد) |
بالای 200 متر مربع | 2 واحد پارکینگ |
نکته: در مجتمعهای بزرگ، امکان استفاده از پارکینگ مشترک نیز وجود دارد، به شرطی که در سند تفکیکی مشخص شده باشد.
نحوه تقسیم پارکینگ در ساختمان
تقسیم پارکینگ میان ساکنان باید به صورت شفاف و منصفانه انجام شود. مراحل تقسیم پارکینگ عبارتند از:
- مشخص شدن تعداد پارکینگ بر اساس نقشه مصوب شهرداری
- تعیین اولویتها (معمولاً بر اساس قرعهکشی یا اولویت متراژ)
- ثبت موقعیت هر واحد پارکینگ در سند واحد مسکونی
- تعیین مسیر ورودی و خروجی و فضای مانور برای هر واحد
توصیه: در ساختمانهایی که پارکینگ به صورت مشاع است، توافق کتبی میان ساکنان برای استفاده عادلانه توصیه میشود.
مهمترین اصول در ساخت پارکینگ
در ساخت پارکینگ توجه به این نکات ضروری است:
- کف پارکینگ باید با مصالح مقاوم و غیر لغزنده پوشانده شود.
- زهکشی و تخلیه آب کف پارکینگ باید اصولی انجام شود.
- روشنایی مناسب در تمامی نقاط پارکینگ الزامی است.
- علامتگذاری خطوط پارکینگ برای هر جایگاه خودرو، طبق استاندارد انجام شود.
- تهویه طبیعی یا مکانیکی برای جلوگیری از تجمع دود و گازهای سمی نصب شود.
- پیشبینی کپسول آتشنشانی و سیستم اعلام حریق ضروری است.
قوانین خرید پارکینگ آپارتمان
خرید و فروش پارکینگ نیز ضوابط خاص خود را دارد:
- تنها در صورتی میتوان پارکینگ را خرید و فروش کرد که در سند تفکیکی به صورت مجزا ثبت شده باشد.
- فروش پارکینگ به اشخاص خارج از ساختمان، بدون رضایت همه ساکنان، ممنوع است.
- انتقال مالکیت پارکینگ باید به صورت رسمی و در دفترخانه انجام شود.
- در صورت مشاع بودن پارکینگ، خرید و فروش امکانپذیر نیست و فقط میتوان با توافق داخلی استفاده کرد.
نتیجهگیری
رعایت ضوابط پارکینگ در ساختمان مسکونی یکی از مهمترین بخشهای طراحی و ساخت آپارتمانها در سال 1404 است. توجه به ابعاد استاندارد، تعداد پارکینگ متناسب با متراژ واحدها، مسیرهای دسترسی مناسب و رعایت قوانین خرید و فروش پارکینگ باعث میشود آسایش ساکنان افزایش پیدا کند و از بروز اختلافات و مشکلات قانونی جلوگیری شود. اگر در حال ساخت ساختمان هستید یا قصد خرید واحد مسکونی دارید، حتماً این ضوابط را مدنظر قرار دهید.
سوالات متداول
- آیا واحدهای زیر 75 متر الزام به داشتن پارکینگ دارند؟
خیر، طبق ضوابط جدید، واحدهای مسکونی تا 75 متر نیاز به تأمین پارکینگ ندارند. - آیا پارکینگ را میتوان بدون رضایت سایر ساکنان فروخت؟
خیر، فروش پارکینگ به افراد خارج از ساختمان بدون رضایت همه ساکنان ممنوع است. - ابعاد استاندارد پارکینگ ماشین چقدر است؟
حداقل طول پارکینگ 5 متر و عرض آن 2.5 متر در حالت استاندارد در نظر گرفته میشود. - اگر ساختمان فضای کافی برای پارکینگ نداشته باشد چه باید کرد؟
در این صورت میتوان از پارکینگهای مکانیزه یا مجوز تبدیل فضاهای دیگر با رعایت ضوابط خاص شهرداری استفاده کرد.